 
Links situatie begin 1900 (lichte kleur en zonder beelden op de hoofdkas) en rechts rond 1930
Het Van Peteghem-orgel in de Grote Kerk van Vlaardingen heeft inmiddels al een lange geschiedenis achter zich, die begint in 1763. Over dit instrument is dus heel wat te vermelden. Omdat er voor en over dit orgel al een eigen website is gemaakt, waarin we onder andere de geschiedenis uitvoerig kunnen lezen, wil ik op deze pagina volstaan met een kort historisch overzicht, een aantal foto's en het vermelden van de voorlaatste en huidige dispositie.
 
Situatie vóór de restauratie van 1972/'73
Gijs de Graaf aan de
klavieren van
het orgel vóór de restauratie
De dispositie van het orgel van 1936 tot 1967:
Hoofdwerk |
|
Rugwerk |
|
Bovenwerk |
Pedaal |
|
Bourdon |
16' |
Bourdon |
16' |
Prestant |
8' |
Subbas |
16' |
Prestant |
8' |
Prestant |
8' |
Holpijp |
8' |
Octaafbas |
8' |
Holpijp |
8' |
Holpijp |
8' |
Quintadeen |
8' |
Bourdon |
8' |
Octaaf |
4' |
Octaaf |
4' |
Viola di Gamba |
8' |
Bazuin |
16' |
Fluit |
4' |
Fluit |
4' |
Salicet |
4' |
|
|
Quint |
2 2/3' |
Quintfluit |
2 2/3' |
Fluit |
4' |
Koppels |
|
Octaaf |
2' |
Octaaf |
2' |
Woudfluit |
2' |
Hw - Rw |
|
Sifflet |
1' |
Woudfluit |
2' |
Carillon |
3 st. |
Hw - Bw |
|
Mixtuur |
3-6 st. |
Mixtuur |
3-4 st. |
Dulciaan |
8' |
Ped - Hw |
|
Cornet |
5 st. |
Cornet |
5 st. |
Tremulant |
|
Ped - Rw |
|
Fagot |
16' |
Kromhoorn |
8' |
|
|
|
|
Trompet |
8' |
Ventiel |
|
|
|
|
|
Kort historisch overzicht van het Van Peteghem-orgel:
- In 1763 werd het orgel gebouwd door Pieter van Peteghem
voor de Boudelo-abdij in Gent;
- In 1822 werd het orgel overgeplaatst naar Vlaardingen door
de Utrechtse orgelmaker A. Meere sr.;
- In 1936 werd het orgel gerestaureerd en uitgebreid door de
fa. J. de Koff Zn.;
- In 1972/73 werd het orgel gerestaureerd naar
de situatie 1763/1822 door de Gebr. Vermeulen uit Weert;
- In 1993 werd het Echowerk
gereconstrueerd naar de situatie 1763 door de Gebr. Vermeulen uit Weert;
- In 1999 groot onderhoud door Flentrop Orgelbouw te Zaandam;
- In 2015/16 groot onderhoud door Verschueren Orgelbouw te Heythuysen.
 
Huidige Situatie 
De huidige dispositie
Grand' Orque |
|
Positief |
|
Bovenwerk |
|
Bourdon |
16' |
Bourdon |
8' |
Holpijp |
8' |
Montre |
8' |
Prestant |
4' |
Quintadeen |
8' |
Bourdon |
8' |
Flûte |
4' |
Prestant |
4' |
Prestant |
4' |
Doublette |
2' |
Fluit |
4' |
Flûte |
4' |
Nasard |
2 2/3' |
Fluit travers |
4' |
Doublette |
2' |
Tierce |
1 3/5' |
Woudfluit |
2' |
Nasard |
2 2/3' |
Larigot |
1 1/3' |
Flageolet |
1' |
Tierce |
1 3/5' |
Fourniture |
I-II-III |
Carillon |
III s |
Fourniture |
II-III |
Cymbale |
I-II |
Dulciaan |
8' |
Cymbale |
II |
Cornet |
V |
|
|
Cornet |
VI |
Trompette |
8' b/s |
|
|
Bombarde |
16' s |
Cromorne |
8' b/s |
|
|
Trompette |
8' b/s |
|
|
|
|
Voix Humaine |
8' b/s |
|
|
|
|
Clairon |
4' b |
|
|
|
|
Pédale |
|
Echo |
|
Speelhulpen en koppels |
Bourdon |
16' |
Bourdon |
8' |
Grand' Orque - Positief |
Flûte |
8' |
Prestant |
4' |
Grand' Orque - Bovenwerk |
Nasard |
5 1/3' |
Nasard |
2 2/3' |
Grand' Orque - Pédale |
Prestant |
4' |
Doublette |
2' |
Accouplement Echo |
Tierce |
3 1/5' |
Tierce |
1 3/5' |
Bovenwerk af |
Fourniture |
IV |
Fourniture |
II-III |
Tremblant doux |
Bombarde |
16' |
Trompette |
8' |
Tremblant fort |
Trompette |
8' |
|
|
Tremblant (Bovenwerk) |
|
|
|
|
Rossignol |
|
|
|
|
Ventil |
|
|
|
|
Calcant |
- Manuaalomvang Grand' Orque en Positief:
Contra G, A, BES, B, C - f'''
- Manuaalomvang Bovenwerk:
Contra F - f'''
- Manuaalomvang Echowerk: f - f'''
- Pédale: C - f'
- Stemming 1/6 komma
(Silbermann gemodif.) ; a' = 415 Hz.
 
Huidige klavieren (Naast de
lessenaar de registers van het in 1993 geplaatste Echowerk.)
Meer informatie over het Van Peteghem-orgel: klik hier
Het voormalige koororgel in de Grote Kerk
Het koororgel in de Grote Kerk
is in 1980 gebouwd door de Gebr. Vermeulen uit Weert. Men ging over tot de
aanschaf van dit positief niet alleen vanwege de communicatie tussen
organist en koor (dirigent), maar ook in verband met de afwijkende
toonhoogte van het Van Peteghem-orgel (deze is ca. een halve toon lager dan
gewoonlijk). Wat factuur en mensuratie van het pijpwerk betreft, is
aansluiting gezocht bij de gelijknamige registers uit het positief van het
Van Peteghem-orgel.
Dispositie:
Manuaal |
|
Pedaal |
Bourdon |
8' |
Aangehangen |
Prestant |
4' |
|
Flûte |
4' |
|
Doublette |
2' |
|
Fourniture |
III |
|
Huidige situatie Grote Kerk en koororgel
De protestantse gemeente van Vlaardingen heeft eind 2022 de Grote Kerk afgestoten als kerkgebouw.
Na meer dan duizend jaar heeft het bekendste kerkgebouw van Vlaardingen hiermee haar primaire functie verloren.
Op zondag 11 december 2022 werd de allerlaatste eredienst gehouden.
Het koororgel werd aansluitend uit de kerk verwijderd en is verkocht (verdere gegevens hierover ontbreken).
Het kerkgebouw zal vanaf eind 2025 worden gerestaureerd en gelijktijdig worden verbouwd tot bibliotheek.
Bronnen:
- Bovenste twee foto's: Collectie Stadsarchief Vlaardingen
- Dispositie en foto's vóór de restauratie: uit privé-verzameling G. de Graaf
- Frontfoto's huidige situatie: M. Rog
- Huidige dispositie en verdere gegevens: J. Zoutendijk
|
