U bent nu op de pagina:
» Begraafplaats Holy

Home

Aula Begraafplaats
Bethelkerk
De Fontein
Eben Haëzerkerk
Elimkerk
Emmaüskerk
Gr. v. Prinstererlyceum
Grote Kerk -
- hoofdorgel

- koororgel
Heilige Geestkerk
Heilige Lucaskerk
Hersteld Vrije Ger. Gem.
Ichthuskerk
Immanuëlkerk
Kerkcentrum Holy -
- hoofdorgel

- koororgel
Kuiperstraatkerk
Landstraatkerk
Liefde en Vrede
Maranathakerk
Nieuwe Kerk
(Eerste) Oosterkerk
(Nieuwe) Oosterkerk
Pniëlkerk
Rehoboth
Rehobothkerk -
- hoofdorgel

- koororgel
Remonstrantse Kerk -
- hoofdorgel

- kabinetorgel
Sionkerk -
- hoofdorgel

- halorgel
Sint J. de Dooperkerk
Sint Willibrorduskerk
Vredeskerk

Het Oranje-Carillon
Huispijporgels
Vlaardingse organisten

Audio / Video
CD 'Orgels in VLD'
Orgelbouwkundige
Orgelestafette

Contact
Updates
Wie, wat, waar?
Links


Het Bätz/Witte-orgel in de huidige situatie (Foto 2006)

De aula van de gemeentelijke begraafplaats Holy  werd in 1972 in gebruik genomen. In deze aula wordt veel gebruikgemaakt van orgelbegeleiding tijdens de uitvaartdiensten. Vanaf de ingebruikname tot de komst van het Bätz/Witte-orgel werd dit gedaan met een elektronisch orgel.

Op 18 mei 1988 schenkt de Gereformeerde Kerk het Bätz/Witte-orgel afkomstig uit de Maranathakerk alhier, aan de stad Vlaardingen, onder deze voorwaarde dat het instrument gerestaureerd en geplaatst zou worden. (Zie beschrijving Kuiperstraatkerk en Maranathakerk.) Ten onrechte wordt dit orgel vaak betiteld als Bätz-orgel. Dit is niet juist: we hebben hier te maken met een instrument dat gebouwd is door Chr. G.F. Witte. De orgelmaker Witte was in 1833 samen gaan werken met de orgelmaker Jonathan Bätz, onder de naam Bätz en Co. Na het overlijden van Jonathan Bätz in 1849, ging Chr. G.F. Witte zelfstandig verder. Nadat de gemeente Vlaardingen heeft besloten het orgel te plaatsen in deze aula, wordt er uit twee uitgebrachte offertes gekozen voor de Gebr. Vermeulen uit Weert. Deze orgelbouwer brengt het orgel over naar de werkplaats en begint in 1989 met de restauratie.

De restauratie omvatte onder meer:
- het instrument werd zoveel mogelijk teruggebracht in de oorspronkelijke staat, echter met behoud van de aanpassingen die in 1960 waren aangebracht;
- het gehele pijpwerk werd schoongemaakt en hersteld;
- de frontpijpen werden vernieuwd;
- het klavier werd opnieuw belegd met ivoor;
- enkele originele registerknoppen werden voorzien van nieuwe porseleinen naamplaatjes;
- de abstracten werden vernieuwd;
- men besloot het orgel te plaatsen in een nieuwe 'eigentijdse' orgelkas van massief eikenhout; deze werd ontworpen door de Gebr. Vermeulen.

Het instrument werd op 16 februari 1990 in gebruik genomen. De gemeente Vlaardingen bezit uiteindelijk met dit gerestaureerde orgel een waardevol instrument.

De huidige dispositie:

Manuaal   Pedaal  
 
Prestant 8' Bourdon 16'
Roerfluit 8' Prestant 8'
Gamba 8' af c Octaaf 4'
Octaaf 4'
Fluit 4' Pedaalkoppeling
Quint 2 2/3'
Woudfluit 2'
Mixtuur 2-3 st
Sesquialter 2 st. disc.
Trompet 8'  bas/disc.
   
   
   

Groot onderhoud 2006
Door droogte en achterstallig onderhoud ging het orgel na een periode van ruim 10 jaar steeds meer gebreken vertonen. Orgelmakerij Boogaard uit Rijssen geeft in november 2003 een offerte af voor de volgende werkzaamheden: de windladen zullen weer winddicht gemaakt worden en verdere lekkages zullen worden verholpen. Daarnaast zullen er intonatiecorrecties worden uitgevoerd, de houten pijpen van de Roerfluit 8' worden gerestaureerd en geïntoneerd, evenals die van de Bourdon op het pedaal. Het pedaalklavier zal opnieuw worden uitgeregeld en in het registermechaniek zullen de asjes (nu schroeven) vervangen worden door messing asjes met schroefdraad. Op de registerknop van de Sesquialter (waar nu een blank plaatje zit) zal een nieuw porseleinen plaatje met de juiste registerbenaming worden aangebracht.
Pas in 2006 krijgt Orgelmakerij Boogaard de opdracht om deze werkzaamheden uit te voeren. Tijdens de werkzaamheden (volgens offerte uit 2003) constateerde de orgelbouwer dat er ernstige problemen waren ontstaan in de windladen en dat deze toe waren aan een totale restauratie. Na overleg werd besloten om de windladen naar de werkplaats van de orgelbouwer te transporteren en ze daar in hun geheel te restaureren.

De werkzaamheden aan de windladen bestonden uit:
- demontage van de slepen, stokken en dammen;
- demontage van de pulpetenplank, fundamentbalk en ventielen;
- het verwijderen van de leerbanen onder de slepen;
- de sponsels opnieuw vastlijmen, zodat alle cancellen weer winddicht zijn;
- het opnieuw aanbrengen van leerbanen (van nieuw soepel schapenleer);
- ventielen opnieuw beleren.

Klik hier om enkele foto's te bekijken van de restauratie van de windlade

Naast de restauratie van de windladen is er ook veel aandacht besteed aan de intonatie, vooral aan de Prestant en de Trompet. (De frontpijpen van de Prestant spraken zeer slecht aan en sloten ook slecht aan bij het binnenpijpwerk.) Tevens werd er, om het orgel voor de toekomst beter te beschermen, in het orgel een bevochtigingsapparatuur geplaatst en boven de uitgang van de aula een verwarmingssysteem aangebracht die in de wintermaanden de ruimte beter op temperatuur zal houden.
Alle bovengenoemde werkzaamheden vonden plaats in de periode mei t/m juli 2006.

            
Links de Manuaal- en rechts de pedaallade

 


Bronnen:
- Boekje: Het Bätz/Witte-orgel, door J.W. Smit
- Informatie groot onderhoud en foto's: T. den Hollander