|
 
De oorspronkelijke situatie van het Standaart-orgel
De Nederlandse Hervormde Bethelkerk (Huidige Protestantse Wijkgemeente Ambacht / Oost) werd op 25 januari 1940 in gebruik genomen.
Het Standaart-orgel (1940-1973) |
Gelijktijdig plaatst men hier het Standaart-orgel uit 1917, afkomstig uit de in 1938 gesloopte Gereformeerde Kerk aan de Binnensingel in Vlaardingen. (Zie beschrijving eerste Oosterkerk.) De Hervormde Kerk koopt dit orgel van de Gereformeerde Kerk voor een bedrag van 1300 gulden. Voor ruim 500 gulden wordt het vervolgens overgeplaatst naar de Bethelkerk.
Dispositie Standaart orgel 1917-1973
|
Manuaal |
|
Pedaal |
|
Bourdon |
16' |
Subbas |
16' |
|
Prestant |
8' |
|
|
Roerfluit |
8' |
Koppels en Speelhulpen |
|
Viola |
8' |
Pedaal - Manuaal |
|
Voix Celeste |
8' |
Superoctaaf koppel |
|
Flute Dolce |
4' |
Tremulant |
|
Octaaf |
4' |
3 vaste combinaties |
|
Woudfluit |
2' |
|
|
Mixtuur |
4 st. bas/disc |
|
|
Trompet |
8' bas/disc |
|
Omstreeks 1973 verkeert het orgel in een zodanig slechte staat, dat men besluit het af te breken. In de kerkruimte blijft alleen de lege orgelkas met frontpijpen achter. Vanaf die tijd wordt de gemeentezang begeleid met een elektronisch orgel.
Het Verschueren-orgel (1989-heden) |
Situatie van het Verschueren-orgel in het klooster te Schiedam
Eind jaren tachtig wordt gezocht naar een goede oplossing om de dan al jaren leegstaande orgelkas opnieuw te vullen. Uiteindelijk kan men in het bezit komen van het orgel uit het klooster "Eerwaarde Broeders" aan de Warande te Schiedam, dat gesloopt zou worden. Het betreft hier een orgel uit 1951, gebouwd door Verschueren Orgelbouw te Heythuysen. Orgelbouwer Tiggelman uit Zaltbommel krijgt de opdracht om het orgel over te plaatsen in de leegstaande orgelkas van Standaart. Het instrument werd tevens opnieuw geintoneerd en aan de dispositie werd het volgende gewijzigd:
- de Doublette 2' van het Zwelwerk werd als Octaaf 2' op het Hoofdwerk geplaatst;
- de Nasard 2 2/3' van het Hoofdwerk werd op het Zwelwerk geplaatst;
- het Hoofdwerk werd uitgebreid met een nieuwe Trompet 8';
- de Quint 2 2/3' van het Pedaal kwam te vervallen.
Omdat het instrument te groot is voor de betrekkelijk kleine orgelkas van Standaart, plaatst men alleen het pijpwerk van het Hoofdwerk in de bestaande orgelkas. Het pijpwerk van het Zwelwerk wordt achter de orgelkas geplaatst en het pijpwerk van het Pedaal in een open opstelling naast de orgelkas.
Het electropneumatische orgel werd op 28 oktober 1989 in gebruik genomen.
Situatie van het orgel en liturgisch centrum tot augustus 2009
Huidige dispositie:
| |
Hoofdwerk |
|
|
Zwelwerk |
|
|
Pedaal |
|
| a. |
Prestant |
8' * |
|
Bourdon |
8' |
|
Subbas |
16' |
| |
Roerfluit |
8' |
|
Quintadeen |
8' |
|
Octaaf |
8' |
| |
Koppelfluit |
4' |
e. |
Salicionaal |
8' |
|
Gedekt |
8' |
| |
Octaaf |
4' |
|
Prestant |
4' |
|
Octaaf |
4' |
| |
Octaaf |
2' |
|
Spitsfluit |
4' |
c. |
Fagot |
16' |
| |
Mixtuur |
3-4 st |
|
Nasard |
2 2/3' |
|
| d. |
Cornet |
5 st |
c. |
Doublette |
2' |
Koppels en Speelhulpen |
| b. |
Trompet |
8' |
|
Sesquialter |
2 st |
Hoofdwerk - Zwelwerk |
| |
|
|
|
Basson Hobo |
8' |
Hoofdwerk - Zwelwerk sub |
| |
|
|
|
Tremulant |
|
Pedaal - Hoofdwerk |
| |
|
|
|
|
|
Pedaal - Zwelwerk |
| a. Standaart 1917 (frontpijpen) |
|
Vrije combinatie |
| b. Nieuw 1989 |
|
|
|
Automatisch piano pedaal |
| c. Toegevoegd 2010 |
|
|
|
|
| d. Toegevoegd 2013 |
|
|
|
|
| e. Toegevoegd 2018 |
|
|
|
|
Groot onderhoud en uitbreiding 2010
In de periode van eind augustus tot eind november 2009 werd het hele kerkinterieur van de Bethelkerk opgeknapt, gewijzigd en vernieuwd. (Groot voordeel hiervan is dat de akoestiek in het kerkgebouw sterk is verbeterd.) Tijdens deze werkzaamheden werd ook de speeltafel van het orgel van de orgelgaanderij gehaald en kreeg een plaats voor in de kerkzaal. Vervolgens werd in de periode van begin februari t/m begin mei 2010 het orgel gereviseerd door orgelmaker Nico van Duren te Ravenstein. Naast het groot onderhoud werd o.a. ook het pijpwerk – waar nodig – geherïntoneerd. Ook werden de achterdeuren van het Hoofdwerk blijvend verwijderd zodat ze geen belemmering meer vormen voor de klankuitstraling van het Zwelwerk.
Aan het orgel werd verder nog het volgende toegevoegd en/of gewijzigd:
- er werd een traploze motor aangebracht voor de bediening van de zweldeuren van het Zwelwerk en de bediening werd elektrisch gemaakt (deze was mechanisch);
- op het Zwelwerk werd een gebruikte Doublette 2’ bijgeplaatst;
- op het Pedaal werd een gebruikte Fagot 16’ bijgeplaatst met trechtervormige koperen bekers (halve bekerlengte).
Uitbreiding 2013 en 2018
Voornoemde orgelmaker plaatste in oktober 2013 op het Hoofdwerk een gebruikte Cornet V sterk (pijpwerk afkomstig van Orgelmakerij Pereboom & Leyser). In juni 2018 plaatste hij op het Zwelwerk een gebruikte Salicionaal 8'.
 
Huidige situatie van het orgel en liturgisch centrum (Foto's mei 2010)
Klik hier om enkele foto's te bekijken van het groot onderhoud en uitbreiding 2010
Fragment interieur Hoofdwerk (links) en Zwelwerk ((rechts)
Bronnen:
- Foto oorspronkelijke situatie (links boven): uit privé verzameling K. van Eersel
- Foto oorspronkelijke situatie (rechts boven): uit de Mixtuur april 1977 nr. 21
- Gegevens: W. Hazeu
- Informatie groot onderhoud en uitbreidingen: Nico van Duren
|
